Dilburnu’nunda Atatürk Köşkü Hikayesi
Atatürk Köşkü Planı Neden İptal Edildi?
Büyükada, İstanbul’un en güzel manzaralarına sahiplik yapan bir konum. Her bir köşesi ayrı güzel olan Büyükada’nın bir de eski İstanbul zamanı, aşırı yapılaşmanın olmadığı zamanlar halini bir düşünün… İşte o mükemmel manzaraya karşı vakti zamanında bir Atatürk Köşkü yaptırılmak istendiğini ancak daha sonra vazgeçildiğini biliyor muydunuz?
Dilburnu’na yapılması planlanan Atatürk köşkü hakkında bildiğimiz tüm bilgiler aslında Türkiye’nin en ünlü ve önemli mimarlarından biri olan Sedat Hakkı Eldem’in yayınlarından birinde geçiyor. Sedat Hakkı Eldem 50 Yıllık Meslek Jübilesi isimli kitabında bu anektodundan nasıl bahsediyor bir bakalım…
“Atatürk’in meyil ve tercihi Büyükada’da Dil mevkii idi…”
Sedat Hakkı Eldem, 50 Yıllık Meslek Jübilesi’nde bahsettiği anısında Atatürk’ün, Büyükada’da bulunan ve manzarasıyla göz dolduran Dilburnu’na bir köşk yapılmasından şu satırlarla bahsediyor;
“Büyükada Dil’de Atatürk Köşkü (1935 seneleri): Yalova Oteli’nde Atatürk Dairesi bir taraftan yapılırken Atatürk’ün meyil ve tercihi Büyükada’da Dil mevkii idi. Burası arzu edilen emniyet ve mahremiyet için ideal bir yerdi. O zaman Dil’in ucunda terkedilmiş bir gazino-kahvenin kalıntıları vardı. Bu nedenle oradaki çamlık kesif değildi. Köşke uzun bir araba yolunun ucunda varılıyordu. Orta giriş sundurma ve esas eksen boyunca giriş holü, oturma salonu ve büyük havuz vardı. Zaten binanın anahatları o devir mimarisinin modernleştirilmesi çabası neticesidir. Köşkün inşaatından bilinmeyen sebeplerden vazgeçilmiş, yerine Florya Deniz Köşkü inşa edilmiştir.”
Satırlarda geçen anlatıma göre Atatürk’ün hem kendi mahremiyeti hem de eminyeti için tercih ettiği konum Dilburnu idi. Burada bulunan gazino kalıntılarından Sedat Hakkı Eldem satırlarda bahsediyor. Dilburnu’nun fiziksel yapısından bahseden Eldem, orada bulunan eski köşkün de mimarisinden söz ediyor. O devrin mimari anlayışına ışık tutan bir modernlikte olan köşkten daha sonra Eldem “bilinmeyen sebeplerden” dolayı vazgeçildiğini de yazmış.
Atatürk’ün Son Seneleri…
Dilburnu’na yapılacak köşk, aslında Florya’ya yapılan Atatürk Köşkü ile aynı amaçla yapılmıştı; Atatürk’ün son yıllarında hastalığına iyi geleceği ve dinlenmesine izin verecek bir konum olması sebebiyle burası ona özel bir köşk olacaktı. Bugün herkesin bildiği Florya Atatürk Köşkü ise Dilburnu’ndan vazgeçilmesinin üzerine inşa edilmişti.
Atatürkün son seelerinde Florya’da bulunan köşkünü ve Florya sahillerinde
Atatürk’ün fotoğraflarını hepimiz biliyoruz… İşte o köşkün hikayesi Dilburnu’ndan
başlıyor. Halen Dilburnu’ndan neden vazgeçildiği bilinmese de Atatürk’ün
Dilburnu’nu tercih etme sebepleri arasında Dilburnu’nun harika doğası ve sessizliği
olduğundan şüphemiz yok.
Dilburnu’nun Bugünü…
Atatürk köşkünün buraya inşa edilmesinden vazgeçildiğinde ise Dilburnu yavaş yavaş bugünkü halini almaya başladı. Dilburnu konumunda günümüzde yer alan mesire alanı ise oldukça ünlü. Çeşitli amaçlar için kullanılabiliyor, isteyen piknik yapabiliyor. Özel işletmelerin sahiplendiği Dilburnu tüm güzelliği ile adalılara hizmet veriyor.
Dilburnunda bugün insanların yeşilliğin keyfini çıkardığı bir Dilburnu Tabiat Parkı
bulunuyor. Burada yerli ve yabancı turistler yürüyüşler, piknikler yapıyor ve doğanın
tadına varıyor.
Özel bir işletme elinde olması eleştirilebilse de adalılar ve turistler, doğa ile içi içe
olmanın tadını burada çıkarıyor. Doğanın kontrol altına alınmak istendiği bu devirde
umuyoruz ki Dilburnu tabiat parkında yeşil alanın ve plajların kıymeti bilinir; yeşillik ve
plajlar halka en doğru biçimde hizmet edebilir.
0 Comments